Top
leven

Dieren in het wild leren leven voor het nageslacht

Tekst: Frans van der Beek | Foto’s: BBC, Tom Hugh-Jones, Emma Napper, Alex Lanchester

Een mensenleven gaat niet altijd over rozen. Doornen kunnen pijn doen. Het is onvermijdelijk, maar we moeten door, ondanks tegenslag en allerlei obstakels. Wie daar moeite mee heeft moet beslist kijken naar de DVD ‘Life Story’ van BBC Earth. Daar leren we van dieren in het wild hoe zij vernuftig, moedig en met volharding strijden om het voortbestaan.

BBC Earth: Life Story

Life Story begint meteen al met een bloedstollend avontuur.  Vader en moeder brandgans broeden in Groenland hun eieren op de top van een 400 hoge rotsformatie uit. Zo voorkomen ze dat roofdieren de kuikentjes verschalken. Het zijn er vijf. Na twee dagen leiden ze al honger, want brandganzen eten gras en dat groeit niet op de rots. De enige mogelijkheid om de hongerdood te voorkomen is dat ze zich van de top naar beneden storten en mogen hopen dat ze die val overleven. We zijn getuige van een thriller. De ouders vliegen eerst naar beneden en roepen (gak, gak) hun kroost. Wie durft als eerste? Daar gaat-ie: het eerste kuikentje suist omlaag, botst tegen de rotswand, duikelt en rollebolt over de stenen en landt versuft vlakbij het opgeluchte ouderpaar. Dan de volgende. De kijker volgt met spanning de hotsenbotsende duikvlucht. Muziek zwelt aan. Haalt halen de kuikentjes het? Twee van de vijf verongelukken. Ze hebben nog geen twee dagen geleefd.

Dan is het gevaar nog niet geweken, want beneden loeren de roofdieren op het smakelijke hapje. We zijn nog niet bekomen van deze opwinding of we duiken onder water naar de bultrug. De moeder kan maar eens in de twee, drie jaar een jong krijgen, want die drinken zo’n tweeduizend liter melk bij haar en dat is een aanslag op haar fysieke vermogen. Dat moet ook wel, want het is belangrijk dat het jong zo snel mogelijk groeit om niet ten prooi te vallen aan een hongerig zeedier en ze aan te sterken voor een lange migratie. Onderweg wordt het kalf wordt het kalf toch opgejaagd en raakt de uitputting nabij. Later zoekt de moeder hulp van een eenzame walvis om haar verzwakte jong tegen de rondzwermende haaien te beschermen. 

De eerste stappen

Life Story is een fascinerend visueel epos op twee DVD’s met in totaal 349 minuten boeiende beelden. David Attenborough spreekt de teksten in. De serie bestaat uit 6 episodes waarin de levenscyclus van tientallen dieren wordt gefilmd. Plus een bonustrack met ‘the making  of’. Ook interessant, want je vraagt je af de cameraploeg het voor elkaar heeft gekregen om die opnamen te maken.

De episodes volgen de levenslijn. De eerste is getiteld ‘De eerste stappen’. Naast de bultrug en de ganzen zien we bontzegels (zeeleeuwen) spelen, trainen en opgroeien. Maar ook jonge leeuwen en zwartvoetige albatrossen in hun prille jeugd.

De tweede heet ‘Opgroeien’, de pubertijd van de wilde dieren waarin ze zich voorbereiden op de uitdagingen die hen als volwassenen te wachten staan. In India vertrouwen drie tijgerwelpjes op de voeding van de moeder en de

bescherming van de vader, maar als een overmoedig welpje op avontuur gaat, heeft dat dramatische gevolgen. Een kolibrie moet zich snel aanpassen aan een uitputtend dagelijks schema om te overleven. De strijd wordt in detail gefilmd. Twee jachtluipaarden stoeien, maar als ze de kans krijgen om een impala te vangen, werken ze amechtig samen. Het kostte het team ruim twee jaar om jonge poolvossen te filmen die spectaculair in de sneeuw duiken om lemmingen te pakken.

Thuis

De derde episode ‘Thuis’ laat zien wat de dieren doen om een woning te bouwen en te verdedigen. Voor een kluizenaarkreeft is dat de schelp op zijn rug. Berggeiten verlaten hun habitat in het voorjaar en verlaten de hoge toppen om rivieren door te waden en grizzlyberen te ontwijken op hun jaarlijkse bedevaart naar een plek waar ze vitale mineralen kunnen vinden. In Senegal leert een troep chimpansees hoe ze de extreme droogte kunnen weerstaan. Ronduit adembenemend zijn de zeldzame beelden van een wilde hondenjacht.

Nummer vier is  ‘Kracht’. Brutale bokswedstrijden van mannelijke kangoeroes. In deze fase van de levensreis is het essentieel om je kracht en je macht aan te tonen en waar nodig samen te werken. Een aandoenlijke chimpansee leert speerwerpen en de meerkat kan zich alleen tegen een cobra verdedigen als hij hulp krijgt van zijn soortgenoten.

In het vijfde deel ‘Hofmakerij’ gaat het om de voortplanting. Dat levert zoete en romantische beelden op, maar ook gewelddadige gevechten. Het zijn fraaie rituelen, maar de puffervis (zeer giftig en verwant aan de kogelvis) steelt onmiskenbaar de show met het bouwen van een soort graancirkel. Het is de meest perfecte en complexe structuur die ooit door een dier is gemaakt. De cirkels werden pas in 1995 in het zuiden van Japan ontdekt en pas in 2011 kwam men erachter dat het werd ontworpen door deze ‘visarchitect’.

In de laatste episode ‘Ouderschap’ zien we dieren worden ‘opgeleid’ in de jungle en hoe olifanten respectvol hun voorvaderen eren. Mooi om te zien en van te leren.

Life Story is ook een levensles voor de mens. Wilde dieren geven het voorbeeld. Nooit bij de pakken neerzitten, want dat kan dodelijk zijn. Soms samenwerken om gevaar te bezweren en vooral goed zorgen voor het nageslacht, want die geven het estafettestokje van het leven weer door.

leven
leven
leven

Wat vindt u van dit artikel?

Frans van der Beek was een van de vaste presentatoren in de gouden tijd toen Radio Veronica vanaf de Noordzee programma’s maakte voor een miljoenenpubliek. Later werd hij nieuwslezer en de eerste hoofdredacteur van de Veronica Gids. Daarna kwamen er prachtige tijden bij de Veronica Omroep Organisatie (VOO) en grote magazine ’s zoals Penthouse. Voor de Krant van de Aarde volgt Frans de ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid op de voet. Hij ergert zich aan de wijze waarop we van de Aarde lenen en weigeren om terug te betalen. En is blij met initiatieven die het welzijn van de planeet bevorderen. Frans geeft een rode kaart aan iedereen die het milieu en de natuur vernietigt en prijst met een groene kaart alle inspanningen die het leefklimaat bevorderen of herstellen. Suggesties zijn welkom op fhjvanderbeek@gmail.com.