Zijn onze boeren nu slachtoffers van het ‘systeem’, vervuilers van de natuur? Helden?

Als je de politici hoort dan lijkt het ze maar het beste om ze als onze helden te betitelen die een goede prijs voor hun producten horen te ontvangen.

Klinkt plausibel. Ze werken hard, zorgen voor ons voedsel.

Tot zover alle boeren en tuinders over één kam. Maar hadden veel boeren niet kunnen bedenken dat als verreweg het meeste van hun productie wordt geëxporteerd (zo’n 75% )en die markt in handen is van een paar grote inkopende partijen/spelers dat ze niet echt veel grip hebben op de prijsvorming. En onze politici ook niet. Zo  gingen veel boeren, aangemoedigd door financiers en toeleveranciers alsmaar meer produceren met behulp van de goedkope fossiele brandstoffen met behulp van grote importen van veevoer, gebruik van kunstmest, chemie…om maar voor de prijzen op de wereldmarkt te kunnen produceren De weidevogels, de insecten, de planten verdwenen, de bodem verschraalde. We ondergingen en ondergaan meerdere grote crises met dierziekten.

Het wordt tijd voor een eerlijk verhaal. Dat we ons moeten richten op een gezondmakende landbouw die vooral  produceert voor de eigen bevolking en alle toeristen die naar ons toekomen. Boerderijen die lekker ruiken, waar je graag op bezoek komt, waar dieren nog naar buiten kunnen. Die zorgen voor diversiteit op het land. En die zo investeren in bodemvruchtbaarheid en biodiversiteit waardoor ze zo robuust mogelijk zijn in tijden van klimaatverandering. En dat we die boeren die deze richting op willen waar mogelijk ondersteunen. Want gezonde voeding is niet iets wat je zomaar aan de vrije markt kunt overlaten.

Eigenlijk is de keuze voor een gezondmakende, herstellende landbouw, de enig mogelijke keuze als we onze klimaat en stikstofdoelen willen halen. Biologische en biodynamische boeren laten zien dat het kan.

Natuurlijk zijn boeren die het pad van schaalvergroting in zijn geslagen deels misleid en moeten we waar nodig boeren uitkopen om zo de veestapel te kunnen verkleinen. Maar het is ook voor heel veel mensen (ook consumenten) tijd om in de spiegel te kijken en te reflecteren op keuzes in het verleden. Doorlopen op een doodlopende weg is de slechtst mogelijke keuze. Zelfs als je onderweg nog geknuffeld wordt door opportunistische politici of onwetende burgers.

En als we echt boeren willen waarderen, ga voor kwaliteit en betaal een eerlijke prijs en ga niet voor goedkoper, goedkoper, goedkoopst.

Bert van Ruitenbeek, directeur Stichting Demeter

Demeter is het kwaliteitskeurmerk voor biodynamische landbouw en voeding