In haar vorige gebouw had Triodos Bank een rode en groene stoel, die langs alle vergaderzalen zwierven. Soms stonden ze aan de ene, dan weer aan de andere vergadertafel. De groene was de stoel voor Moeder Aarde. De rode was de stoel voor de Mens. Léonhard ten Siethoff van Triodos Foundation heeft deze stoelen nog gekend. Léonhard: “Als je op deze stoelen zat, werd je geacht om vanuit het perspectief van Moeder Aarde of de Mens te praten. De stoelen hielpen ons eraan herinneren dat de zorg voor mens en natuur altijd vertegenwoordigd moet zijn in ons blikveld.”

Tjiftjaf

“Moeder Aarde is nu alom vertegenwoordigd in ons nieuwe gebouw”, aldus Willy Bulsink van het Triodos Groenfonds. “Het gebouw is circulair gebouwd uit hout en andere natuurlijke materialen. Het staat op het prachtige landgoed De Reehorst waar ik vogels – zoals de Tjiftjaf – kan bewonderen. De stammen van de bomen, die gekapt moesten worden voor de nieuwbouw, zijn eervol gebruikt als pilaren en meubilair. Op het landgoed zit zorgboerderij De Wederkerigheid. Zij leveren groentes aan onze kantine en hun schapen grazen rondom ons kantoor om het gras op een natuurlijke manier te maaien. Het is een fijn gebouw en een fijne plek om te werken, ik voel me hier één met de natuur.”

Triodos is in 1980 opgericht om met geld een positieve impact te maken op de wereld. “In die tijd werd het zichtbaar dat de veranderingen in landbouw en samenleving niet goed waren voor de aarde”, blikt Paul Kortekaas terug. “De initiatiefnemers van Triodos waren op zoek naar een manier om tegen die stroom in te gaan. Uiteindelijk besloten zij om de benodigde transitie via geld te bewerkstelligen. Met geld kun je meebeslissen welke kant een onderneming op gaat.” Vanaf haar begin is Triodos Bank nauw verbonden met de ontwikkeling van de biodynamische landbouw. Toen wij onze archieven opschoonden, kwamen we ongelooflijk veel notulen tegen waarin de BD landbouw werd besproken,” vult Léonhard aan.

Kringloop

Triodos heeft drie manieren om de ontwikkeling van de biodynamische landbouw te ondersteunen: leningen vanuit Triodos Bank, ‘vrij geld’ van Triodos Foundation en groenfinanciering door Triodos Groenfonds. De leningen zijn het domein van Paul: “Met het spaargeld, dat mensen aan de bank toevertrouwen, verstrekken wij leningen aan initiatieven die een positieve beweging in gang zetten. De norm van biologische landbouw ging ons niet meer ver genoeg bij intensieve veehouderijen. Die bedrijfsvoering staat zo ver van de natuur, dat het niet past in onze missie. De biodynamische veehouderij komt het dichtste bij zoals wij het willen. De dieren worden in hun kracht gezet, dragen bij aan de kringloop en maken van laagwaardige producten, zoals reststromen en gras, hoogwaardige producten zoals melk en vlees. Daarom hebben wij gezegd: voor de intensieve veehouderij zijn enkele biodynamische normen onze ondergrens.”

Change finance to finance change

Een instituut zoals Triodos Bank, dat onderdeel uitmaakt van het reguliere bankbestel, kan helaas geen kortingen geven aan biodynamische boeren. “De speelruimte van Paul en zijn collega’s is beperkt”, legt Willy uit. “Onder het motto ‘Change finance to finance change’ zijn we daarom continue op zoek naar nieuwe financieringsvormen waarmee we innovatieve boeren een steuntje in de rug kunnen geven. Recent stond Triodos Regenerative Money Centre, waarvan Triodos Foundation onderdeel is, aan de wieg van Aardpeer om natuurvriendelijke boeren aan betaalbare grond te helpen. Langer geleden waren we betrokken bij de ontwikkeling van de groenfinanciering. Via de beurs kunnen particulieren beleggen in het Triodos Groenfonds. Op deze aandelen zit een fiscaal voordeel. Vanuit het groenfonds krijgen projecten met een groenverklaring een lening met een lagere rente dan de marktrente. De groenregeling is een van de meest effectieve maatregelen om duurzame innovatie te stimuleren. Met één geïnvesteerde euro wordt 22 euro gegenereerd.”

Vanuit je hart

Tot slot is er nog het vrije geld vanuit Triodos Foundation. “Vrij geld is geld waar geen andere verplichting op rust dan bijdragen aan ontwikkeling”, legt Léonhard uit. “Het vrije geld komt van donateurs en is van eminent belang geweest bij de start van de biodynamische landbouw. Eigenlijk is vrij geld het meest krachtige. Het vraagt het meeste van je. Alles wat je voor je kinderen doet, is ook vrij geld. Je zegt hen nooit: betaal het maar terug. Je geeft het vanuit je hart. Ook onderzoek, innovatie en cultuur hebben vrij geld nodig. Het vraagt meer verbeeldingskracht om een professioneel initiatief die vrije handreiking te doen. Het staat verder van je af dan je eigen kinderen.”

Complexe vraagstukken

Voor het toekomstbestendig maken van de biodynamische landbouw ziet Triodos Bank een rol voor zichzelf weggelegd. Paul: “Ik geef gastcolleges op Warmonderhof om toekomstige boeren mee te nemen in de financiële wereld. Daar ontmoet ik klassenvol studenten die heel graag aan de slag willen als biodynamische boer. De meesten van hen hebben geen landbouwachtergrond, dus ook geen boerenbedrijf om over te nemen, maar ze hebben wel de motivatie. Als bank stellen wij onszelf de vraag: hoe kunnen we met leningen, het groenfonds, Aardpeer en de foundation deze jonge ondernemers helpen bij de start of overname van een biodynamisch bedrijf? Het zijn complexe financiële vraagstukken waar wij graag in willen meedenken.” Ook Triodos Foundation ondersteunt de verjonging van de biodynamische landbouw. Léonhard: “Jonge mensen communiceren op een andere manier. Recent hebben we daarom bijgedragen aan een project, dat de ongelofelijke kennisrijkdom van de biodynamische landbouw wil vertalen naar eigentijdse taal.”

Captain Braveheart

In de entreehal van het nieuwe Triodos gebouw staat Captain Braveheart, een levensgrote kartonnen ridder die met zijn vinger naar de toekomst wijst. Léonhard: “Als je luistert naar je morele kompas dan weet je welke weg hij ons op wijst. Voor Triodos zijn de biodynamische uitgangspunten de juiste richting. Die maken de meeste positieve impact voor mens en natuur.”

Wil jij ook impact realiseren met je geld? Kijk dan welke mogelijkheden er zijn: voor sparen op triodos.nl, voor investeren op triodos-im.com en voor schenken op triodosfoundation.nl