De pilot moet inzicht geven in wat er nodig is om deze stromen op het eiland verantwoord te verwerken en te vervoeren naar Nederland voor recycling. De aanleiding voor de samenwerking is de aanhoudend zorgwekkende situatie bij de stortplaats Lagun, waar de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) in 2024 op wees. In het inspectierapport werd gesproken van ‘risico’s voor het milieu die wekelijks toenemen’.

Pilot: inzicht in proces en kosten

De pilot heeft als doel een volledig beeld te krijgen van de praktische én financiële kant van de verwerking van witgoed en andere e-waste.

Onderzocht wordt onder meer:

• welke instructies medewerkers van de milieustraten nodig hebben bij het innemen en opslaan van apparaten;
• aan welke eisen emballagematerialen en transport moeten voldoen;
• hoe de aanvraag van EVOA-vergunningen in de praktijk werkt;
• wat de kosten zijn van tijdelijke opslag, transportvoorbereiding, verscheping naar Nederland, sortering en uiteindelijke verwerking;
• of het afval in mixcontainers kan worden vervoerd of in gescheiden stromen moet worden afgevoerd;
• en in welke mate lokale manuele demontage (zoals het verwijderen van batterijen of koelmiddelen) mogelijk is.

Op basis van de uitkomsten kan worden bepaald wat een structurele aanpak vraagt qua organisatie en financiering.

Het maatschappelijk nut – een veilige en milieuvriendelijke afvoer van afval – is evident; de pilot brengt nu ook de economische kant in beeld.

“Met deze pilot ondersteunen we Bonaire bij het opzetten van een goed werkende keten voor e-waste,” zegt Jan Vlak, algemeen directeur van Stichting OPEN. “We brengen kennis, ervaring en praktische handvatten mee uit Nederland, zodat het eiland stap voor stap kan toewerken naar veilige en verantwoorde verwerking van afgedankte apparaten.”

Gezamenlijke verantwoordelijkheid

De samenwerking op Bonaire laat zien hoe kennis en ervaring uit Nederland kunnen bijdragen aan een gezonde leefomgeving in het Caribisch deel van het Koninkrijk. De resultaten van de pilot worden gebruikt om te bepalen hoe e-waste in de toekomst structureel kan worden verwerkt en gerecycled.