Miami: een vakantiebubbel op barsten?
Geologen waarschuwen, maar politiek ontkent
Tekst: Gilles Havik
Vanuit het zuidoostelijke deel van de Verenigde Staten strekt zich een stuk paradijselijk land in de zee. Dit bijzondere stukje Aarde met het subtropische klimaat en mooie stranden vormde in de jaren ‘80 een prachtig decor voor de acties van, wie kent ze nog, Miami Vice’s Crockett en Tubbs. Nog steeds een mooi decor, alleen lijken nu andere acties nodig.
De afgelopen decennia investeerden giganten als Exxon en Disney miljarden dollars in Miami en omgeving en de economie groeit gestaag door. De zuidelijke hoofdstad Florida, is een ideaal vakantieoord om heerlijk te varen, clubben of flaneren over de Washington Ave, waar je je klein voelt tussen de reusachtige wolkenkrabbers. De stad staat 20ste op de wereldranglijst van Gross Metropolitan Products. Ook natuurliefhebber komen aan hun trekken: op enkele tientallen kilometers afstand ligt het beschermde natuurgebied Everglades National Park. Perfect voor een wandeling in de bergen of door het mangrovebos aan zee. Met wat geluk zie je daar een zoetwaterkrokodil of een manati. Maar wees er snel bij: het zoete water wordt langzaam zout en de zeespiegel stijgt gevaarlijk snel.
Wat zeg je?
Als je de leiders van de staat Florida aanspreekt over stijging van het zeeniveau, kun je zoiets horen als dat je de Bijbel niet goed hebt gelezen. God beloofde immers dat er maar één zondvloed zou zijn, en die was heel lang geleden. Vraag je aan een geoloog naar de toekomst van Miami, verwacht dan een wat somberder antwoord: het hele gebied ligt op poreuze grond, en is al met een klein beetje stijging van het waterpeil niet meer te houden. Volgens geologen zijn investeringen in dit gebied niet meer verstandig, tenminste, als je nog wat van je geld terug wilt zien. Zij zeggen dat de markt van Miami in de komende decennia logischerwijs zal gaan instorten. En de bewoners? Die zijn verdeeld. Sommigen hebben al een bootje in de kelder, anderen trekken zich niet veel aan van doemscenario’s. Ze wonen immers in het machtigste land ter wereld. Maar voor wie de problemen wel onderkent is de grote vraag: is iemand nog in staat om Miami en omstreken te redden? En zo nee: hoe lang is er nog?
Omgeven door zee
Volgens experts is het probleem dat het zeewater van alle kanten binnen kan komen. Beschermen van het gebied is geen kwestie van een paar stevige dijken bouwen, het betekent een enorme aanpassing van het landschap, in schaal niet te vergelijken met bijvoorbeeld de Nederlandse Deltawerken. Jaarlijks wordt er voor de hele staat honderd miljoen vrijgemaakt voor aanpassingen met betrekking tot de zeespiegelstijging. Ter vergelijk: het vier keer zo kleine Nederland, waar al een effectief waterkeringssysteem bestaat, besteedt jaarlijks bijna een miljard.
Zout drinkwater
Een langzame ramp lijkt zich te gaan manifesteren in een reeks kleinere problemen die het gehele plaatje stap voor stap uiteen zetten. De eerste stap is het verlies van schoon drinkwater. Al vanaf het begin van de vijftiger jaren van de vorige eeuw proeven bewoners van de kustlijn zout in hun drinkwater. De zee mengde zich simpel gezegd met het grondwaterreservoir. Inmiddels zijn al diverse waterputten gesloten omdat het grondwater niet meer drinkbaar is. Het drinkwater wordt daarom vanuit meer landinwaards gelegen gebieden naar de kust getransporteerd hetgeen extra kosten met zich brengt.
Alles moet omhoog
Een bijkomend gevolg van de toename van zeewater in het drinkwaterreservoir, is dat de druk van onder toe neemt. Als er bij een grote storm veel zee- of regenwater naar de kuststad stroomt, kan dat water steeds moeilijker weg.
De straten van Miami staan zo nu en dan al blank en daarom installeert het South Florida Water Management District momenteel enorme pompen die het water tijdens periodes van hoogwater de zee in moeten pompen. En er staat meer op de planning. Verhoging van de wegen moet er voor zorgen dat de auto´s en bussen droog blijven en niet door het zout worden aangetast. Aangezien het water toch ergens heen moet zal het dan in de woonwijken terecht komen. Die moeten dus ook omhoog. Een enorme onderneming.
Nuclear plant
Dan is er nog discussie over de nabijgelegen kerncentrale Turkey Point Nuclear Plant, die maar acht meter boven zeeniveau staat. Een orkaan van formaat Katrina zou de voet bereiken, en daar is volgens tegenstanders tijdens de bouw geen rekening mee gehouden. Bovendien is de centrale bij stijging van een meter al afgesneden van het continent met daardoor problemen voor stroomvoorziening en noodmaatregelen. Toch worden er vanuit de staat noch vanuit de beheerders van de reactor zelf voorzorgsmaatregelen genomen. Sterker nog: er zijn zelfs plannen voor de bouw van twee nieuwe reactoren in datzelfde gebied. Combineer die gegevens met de prognose van toenemende intensiteit in stormen, en de kans op een nucleaire wolk boven Miami is binnen de komende vijftig jaar reëel.
Klimaatgedreven onafhankelijkheid?
Met de stijging van de zeespiegel is voor Miami ook een financieel rampscenario denkbaar. Door de geleidelijke toename van verzekeringskosten voor de regio, worden huizen steeds moeilijker te betalen en aanpassing en onderhoud moeilijker te bekostigen. Het geleidelijke verval maakt de stad minder aantrekkelijk voor toeristen, dus ook die inkomsten nemen af en investeerders trekken weg. Zo ontstaat de mogelijkheid dat de financiele bubbel van Zuid Florida barst en de omgeving plotseling failliet gaat. Ondenkbaar voor een machtige staat in Amerika? Nee hoor, nog geen twee jaar geleden ging de metropool Detroit met een schuld van 18 miljard dollar over de kop. En wat is Florida nou wezenlijk meer dan een uit de kluiten gewassen vakantieresort?
‘The Dutch’ als redders
Ondanks de onwil vanuit de veiliger gelegen hoofdstad Tallahassee wordt er veel gespeculeerd over het redden van de staat. Sommigen geloven dat landschapsarchitecten de stad kunnen omtoveren tot een nieuw Venetië, anderen zien meer heil in een evacuatieplan voor de lange termijn. Veel burgers zien ´The Dutch´ als hun redders. In Nederland zou immers genoeg kennis en ervaring zijn om de staat te redden. Maar Nederlandse ingenieurs lijken te geloven dat de natuur hier toch sterker is dan zij. Als er al iets op gang komt, moet dat komen vanuit een georganiseerde beweging die zich niets aantrekt van ontkenningen door de staat. Wie weet leidt dat wel tot de eerste klimaatgedreven onafhankelijkheid.
Gilles Havik is multidisciplinair ecoloog en schrijft voor de Krant van de Aarde vanuit zijn kennis over het vakgebied. Dit artikel schreef hij naar aanleiding van het artikel in The Rolling Stone: ‘Why the city of Miami is Doomed to Drown’ van juli 2014.
