Kunst, natuur en verwondering op zo’n 30.000 m2

“Als het regent vind ik het museum op z’n mooist,” vertelt een enthousiaste gids van het Kunstmuseum Dia: Beacon. “Regen die roffelt op de oorspronkelijke oude dakramen, de skylights, benadrukt de natuurbeleving waar ons museum zo bekend om staat. Je begrijpt dat als de zon ook maar een beetje schijnt het daglicht aan alle kanten binnenvalt in de enorme expositieruimtes. We worden ook wel toepasselijk het daylight museum genoemd. Ondanks mijn voorkeur voor regen, denk ik dat ieder jaargetij het museum een bezoek meer dan waard is. Geen enkele dag is hetzelfde. De iconische kunstwerken van onder meer Andy Warhol, Richard Serra, Louise Bourgeois en Michael Heizer staan daardoor telkens in een ander daglicht.”

Dialoog met de omgeving

Na de treinreis langs de rivier de Hudson, bereik je na een korte wandeling Kunstmuseum Dia: Beacon. De entree van het museum ligt verstopt achter rijen wuivende boompjes, die de parkeerplaats verhullen. Ze zorgen voor een wat ze zelf noemen zachte overgang van buiten naar binnen en een dialoog tussen kunst, het gebouw en de omgeving. Het museum bevindt zich in een industrieel bouwwerk uit 1929. Voorheen werden er de koekjesdozen van Nabisco, de National Biscuit Company, bedrukt. Het totale complex heeft een oppervlakte van ongeveer 30.000 vierkante meter.

De officiële opening van het museum vond plaats in 2003. Dia: Beacon, dat officieel de Riggio Galleries heet, is het kunstmuseum van de Dia Art Foundation. In de loop der jaren verwierf de Dia Art Foundation een indrukwekkende collectie hedendaagse kunst van de jaren 1960 tot nu, die permanent wordt getoond. Daarnaast krijgen hedendaagse kunstenaars die aansluiten bij de uitgangspunten van het museum, tijd en ruimte om hun kunst te ontwikkelen en maken. Belangrijke uitgangspunten zijn onder andere de dialoog met de omgeving en de natuur.

De Dia Art Foundation ontving het gebouw als donatie in 1999 en veranderde het in een museum. Daarvoor werd samengewerkt met de Amerikaanse kunstenaar Robert Irwin en architecten van OpenOffice. Irwin was ook verantwoordelijk voor de verschillende seizoensgebonden tuinen en landschapselementen die rondom het museum zijn te vinden. De komst van Museum Dia Beacon veranderde de plaats Beacon in een levendige kunstenaarsstad met straten vol muurschilderingen en galeries. Jaarlijks bezoeken ruim 100.000 kunstliefhebbers en geïnteresseerden het museum. Er is een museumshop met veel zogenoemde koffietafelboeken van architecten en kunstenaars die in het museum exposeren. Er is een fijn restaurant en een heerlijk terras waar ook weer de natuurbeleving dichtbij is met rondom bosschages en bomen.

Iconische werken

Museum Dia: Beacon bezit een overdaad aan iconische kunstwerken. Waaronder ‘Torqued Ellipses’ van Serra. De Amerikaanse kunstenaar Richard Serra wist zich onsterfelijk te maken met zijn imposante cortenstalen kunstwerken in XXL-formaat.

Het ‘Torqued Ellipses’ dat in het Dia: Beacon is te bewonderen bestaat uit huizenhoge naast en achter elkaar geplaatste cortenstalen ellipsvormige platen.

In de voormalige fabrieksruimte komt het werk van Serra optimaal tot zijn recht en de lichtval op het cortenstaal zorgt voor een bijna magische beleving als je erdoor en omheen loopt. En helemaal als je de ellipsvormige kunstobjecten betreedt (zie foto links).

Ook onvergetelijk is ‘North, East, South, West’ van de Amerikaanse kunstenaar Michael Heizer. Hij staat bekend om zijn monumentale land art en grootschalige sculpturen. ‘North, East, South, West’ is een monumentale installatie van geometrische vormen, een rechthoek, cirkel, ellips en vierkant, van maar liefst veertig meter lang. Iedere vorm is bijna zes meter diep.

Het kunstwerk dwingt een bijna sacraal ontzag af – je wordt er stil van. ‘Ontzag is een gemoedstoestand die gelijkstaat aan een religieuze ervaring’, aldus Heizer.

De vrije ruimte

In Museum Dia: Beacon krijgen kunstenaars de vrije ruimte ofwel hand om kunstwerken in hun volle omvang te tonen. Zo kreeg de 81-jarige Amerikaanse kunstenaar Meg Webster in een zijvleugel rust, ruimte en een bijna oogverblindend licht tot haar beschikking. Webster staat bekend om haar kunstwerken en installaties van natuurlijke materialen als takken, bijenwas, aarde, zout en mos. Net als Heizer maakt Webster ook geometrische vormen als cirkels, recht- en driehoeken. Ze creëerde onder meer een cirkelvormig labyrint van takken, een muur van bijenwas, een cilinder van aarde, een rechthoek van mos en een kegel van zout. Mooi detail is dat de cilinder exact de spanwijdte meet van Websters gespreide armen.

Sinds kort werkt het museum samen met de Amerikaanse landschapsarchitect Sara Zewde aan een nieuwe ecologisch verantwoorde tuin rondom het gebouw. De tuin brengt een ode aan het erfgoed van inheemse culturen. De oorspronkelijke bewoners van het gebied waar Beacon, New York zich bevindt, waren de Lenape. Dit inheemse volk wordt ook wel de Lenni-Lenape genoemd. Wat zoveel wil zeggen als ‘echt persoon’ in hun eigen taal. De Lenape waren een semi-nomadisch volk dat zich vestigde in vruchtbare gebieden langs rivieren, zoals de oevers van de Hudson. Ze leefden van de jacht en landbouw en verbouwden onder meer bonen, maïs en pompoenen.

Kunstmuseum Dia: Beacon smaakt naar meer of in ieder geval nog een keer een bezoek. En dan bijvoorbeeld in de herfst, als de bladeren van de boompjes bij de entree goudbruin kleuren en grillige wolkenpartijen voorbijrazen in de oude dakramen, de skylights. Voor wie niet direct naar New York wil, vindt ook dichtbij de prachtigste musea waar de natuurbeleving groot is. Museum Kröller-Müller bevindt zich in Park Hoge Veluwe en heeft de mooiste beeldentuin die je je maar kunt wensen. En bezoek ook eens Insel Hombroich in Duitsland of de Verbeke Foundation in België.